اتانول - دیاکوشیمی

اتانول چیست؟

اتانول یک ماده شیمیایی است که به آن الکل میوه یا الکل اتیلیک هم گفته می‌شود. نام لاتین این ماده (ethanol) و فرمول شیمیایی آن (C2H5OH) است. اتانول به عنوان الکل طبی شناخته می‌شود. این ماده برای بدن انسان هیچ مسمومیتی را به بار نمی‌آورد. به همین خاطراست که برخی از محصولات بهداشتی و همچنین برخی از نوشیدنی‌های الکلی، حاوی این ماده هستند. علاوه بر این اِتانول کاربردهای بسیار زیادی در صنعت و پزشکی دارد. وجود ترکیب (OH) در این ماده، ویژگی است که موجب بوجود آمدن بسیاری از خواص و کاربردهای این ماده می‌شود.

از دیگر ویژگی‌های اِتانول می‌توان به این نکته اشاره کرد که این ماده در آب قابل حل شدن است و همچنین قابلیت اشتعال بالایی دارد.

منظور از الکل سفید چیست؟

الکل سفید ماده‌ای است که به آن الکل اتیلیک هم گفته میشود. اغلب این ماده با متانول که ماده‌ای سمی است اشتباه گرفته می‌شد. به همین دلیل بود که در گذشته، به متانول رنگ زردی اضافه می‌شد. همین امر موجب شد که رفته رفته متانول به عنوان الکل صنعتی زرد و اِتانول به عنوان الکل سفید شناخته شود.

اتانول چه کاربردی دارد؟

اِتانول به دلیل ترکیبات ضدباکتریایی که دارد و همچنین تبخیرسریع، ماده‌ی بسیار مناسبی برای استفاده به عنوان ضدعفونی کننده است. این ماده همچنین به شدت انحلال پذیر است. همین نکته موجب می‌شود که در صنعت نیز کاربردهای بسیاری داشته باشد. علاوه بر این، اِتانول کاربردهای دیگری در تولید و نگه داری داروها، محصولات آرایشی – بهداشتی، صنایع غذایی و مواردی از این قبیل دارد.

کاربرد اتانول در پزشکی چگونه است؟

اِتانول به دلیل ترکیباتش به راحتی می‌تواند باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها را از بین ببرد. به همین دلیل است که در صنعت پزشکی اغلب به عنوان ماده‌ی ضدعفونی کننده از آن استفاده می‌شود.

اِتانول در صنعت پزشکی فقط برای ضدعفونی کردن استفاده نمی‌شود بلکه برای تهیه و نگه‌داری برخی از داروها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این ماده در فرآیند تولید بسیاری از داروها مانند استامینوفن، قرص‌های آهن، داروهای ضدسرفه، نقش مهمی را ایفا می‌کند. همچنین برخی داروهایی که در آب حل نمی‌شوند آن‌ها را می‌توان به راحتی در اتانول حل کرد.

اتانول ضدعفونی کننده چیست؟

پیش‌تر گفته شد که اتانول خاصیت ضدعفونی کنندگی بالایی دارد. این ماده با آسیب رساندن به غشا و پروتیین‌های میکروب‌ها و باکتری‌ها، برای ضدعفونی مراکز درمانی و منازل استفاده می‌شود.

ویژگی دیگری که این ماده دارای آن است تبخیر سریع است. تبخیر سریع به این معنی است که فرد بعد از ضدعفونی با اِتانول ، نیازی نیست که سطح مورد نظر را پاک کند. زیرا این ماده به سرعت تبخیر شده و از بین می‌رود.

دیگر ویژگی اِتانول این است که موجب مسمومیت نمی‌شود و همین ویژگی، دلیلی بر این است که اتانول جزو محبوب‌ترین ضدعفونی کننده‌ها در بین افراد محسوب شود.

اتانول در صنعت چه کاربردی دارد؟

اِتانول در بسیاری از صنایع نقش موثری را ایفا می‌کند. برخی از این کاربردها عبارت اند از:

صنایع غذایی

اتانول در صنایع غذایی خاصیت‌های بسیاری دارد. به طور مثال وجود این ماده موجب محافظت موادغذایی در برابر انواع باکتری‌ها و میکروب‌ها می‌شود. همچنین این ماده موجب بهتر حل شدن مواد و در نتیجه کیفیت بهتر تولید آن می‌شود.

محصولات آرایشی – بهداشتی

اتانول ماده‌ی بسیار مناسبی برای از بین بردن انواع باکتری‌ها و ویرس‌ها است. به این دلیل از این ماده برای تولید و همچنین نگه‌داری محصولات آرایشی – بهداشتی استفاده می‌شود.

سوخت و انرژی

اتانول به دلیل ترکیبات شیمیایی خود به صورت ماده‌ی افزودنی در تولید انواع سوخت نقش مهمی دارد. همچنین بیواتانول‌ها که نوعی سوخت زیستی به شمار می‌روند نشان دهنده‌ی دیگر کاربردهای اتانول هستند.

روش تهیه اتانول چگونه است؟

اتانول با استفاده از تخمیر گلوکز با وجود نوعی باکتری بدست می‌آید. البته این ترکیب باید در زمان نبودن اکسیژن انجام شود. این ماده معمولا در برخی از نوشیدنی‌های الکلی وجود دارد که غلظت آن را می‌توان با روش تقطیر افزایش داد.

نکات ایمنی هنگام استفاده از اتانول

اِتانول به دلیل اشتعال‌پذیر بودن و ترکیباتی که دارد در صورت برخورد مستقیم با پوست و چشم، می‌تواند موجب تحریک شدن و در نتیجه قرمز شدن پوست افراد شود.
استنشاق اِتانول می‌تواند موجب تنگی نفس و در نتیجه سرفه در افراد بشود.
مصرف طولانی مدت اِتانول به کبد انسان آسیب شدیدی می‌رساند.
مصرف اتانول به طور کلی اعتیادآو است. درصورت مصرف باید این نکته را نیز در نظر داشت.